Üsküdar'da 1880 yılında dünyaya gelen Osman Zeki Üngör, müziğe olan yeteneğini erken yaşta gösterdi. Dede, Muzıka-ı Hümayun'da görevli ünlü santur sanatçısı Santuri Hilmi Bey'in torunu olan Üngör, 7 yaşında keman çalmaya başladı. 11 yaşında Muzıka-ı Hümayun senfonik orkestrasına katılarak profesyonel müzik hayatına adım attı. Vondra Bey'den keman, D'Aronda Paşa'dan ise müzik teorisi, solfej ve müzik tarihi dersleri alan Üngör, Batı müziği eğitimiyle donandı. Beşiktaş Askeri Rüşdiyesi'nde öğrenimini tamamladıktan sonra, ilk Türk konser kemancısı unvanını kazandı. Saray davetleri ve resitallerde sahne alan Üngör, yeteneğiyle dikkatleri üzerine çekti.
İlk Türk Konser Kemancısı ve Orkestra Şefi
Eğitimini tamamlayan Üngör, Saffet Atabinen'in kurduğu ilk Türk senfoni orkestrasında başkemancı olarak görev aldı. Binbaşı rütbesiyle Saray Orkestrası şefliğini üstlenen Üngör, Atabinen'in orkestrayı modernleştirme çabalarını destekledi. Bağımsız kadroya sahip ilk Türk senfoni orkestrasıyla Union Française'de halka açık konserler verdi ve iki aylık bir Avrupa turnesine çıktı. Viyana, Berlin, Dresden, Münih, Budapeşte ve Sofya'da konserler veren orkestra, bir Türk orkestrasının gerçekleştirdiği ilk Avrupa turnesini oluşturdu. Üngör, Avrupa'da çeşitli orkestraları yöneterek konserler vermeye devam etti. Muzıka-ı Hümayun ve İstanbul Erkek Muallim Mektebi'nde öğretmenlik de yaptı.
İstiklal Marşı ve Diğer Eserleri
1922 yılında Mehmet Akif Ersoy'un yazdığı İstiklal Marşı'nı bestelemesiyle geniş kitleler tarafından tanınan Üngör, Cumhuriyet'in ilanından sonra Ankara'ya taşındı ve Ankara Riyaset-i Cumhur Musiki Heyeti şefliğini üstlendi. İstiklal Marşı'nın yanı sıra "İlim Marşı", "Azmü Ümit Marşı", "Töre Marşı", "Türk Çocukları" ve "Cumhuriyet Marşı" gibi önemli eserlere imza attı. Musiki Muallim Mektebi'nin kuruluşunda önemli rol oynayan Üngör, 1924-1934 yılları arasında okulun müdürlüğünü yaptı. 1926 yılında Karadeniz gemisiyle Avrupa'yı dolaşarak Türkiye'yi tanıtan konserler verdi. 1934 yılında emekli olan Üngör, 28 Şubat 1958'de İstanbul'da vefat etti.
Osman Zeki Üngör'ün Mirası
Osman Zeki Üngör, sadece İstiklal Marşı'nı bestelemekle kalmayıp, Türk müziğinin Batı müziğiyle sentezini sağlayan, önemli bir müzik adamı olarak tarihe geçti. Eğitimi, orkestra şefliği ve besteciliğiyle Türk müzik tarihinde önemli bir yere sahip olan Üngör'ün mirası, bugün de yaşamaya devam ediyor. Onun eserleri, Türk müzik kültürünün önemli bir parçası olarak günümüzde de dinleniyor ve yeni nesillere aktarılıyor. Osman Zeki Üngör'ün müzik alanındaki katkıları, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluş ve gelişme sürecinde önemli bir rol oynadı.